Oznaki choroby u psa

Oznakami zdrowia u psa są:

Dobry wygląd zewnętrzny, czysta i gładka skóra pokryta na całej powierzchni przylegającą i lśniącą sierścią
Żywe i wesołe zachowanie, zainteresowanie otoczeniem
Nos wilgotny i zimny, bez wycieku (np. ropy czy śluzu)
Oczy bez wycieku, jednakowej wielkości, żywe, reagujące na światło, powieki przylegają do gałki ocznej, rogówki zwilżone i przejrzyste.
Uszy czyste, bez widocznej woskowiny
Dobry apetyt i przyjmowanie pokarmu
Dobre oddawanie kału (bez rozwolnień)
Dobre oddawanie moczu (przezroczysty, o barwie od jasno- do ciemnożółtej)
Reakcje na wołanie i inne sygnały w normie
Chód pewny i swobodny, bez utykanie czy podskakiwania

Symptomy fizjologiczne choroby

Biegunka - przyczynami mogą być: infekcja bakteryjna lub wirusowa, inwazja pasożytów, nieodpowiedni pokarm także śnieg i pokarmy z lodówki, Biegunka występuje również przy zatruciu, nieżycie jelit, nosówce, parwowirozie. Stolec może być wtedy luźny, śluzowaty, wodnisty, krwisty. Jeśli biegunka utrzymuje się dłużej niż 24h, może doprowadzić do odwodnienia organizmu, niezbędna jest wtedy wizyta u weterynarza.

Wymioty - gdy są sporadyczne nie zawsze są objawem choroby, np. zdarzają się psom, które zbyt dużo i szybko zjadły. Wymioty częste to poważny stan, występujący przy różnych stanach chorobowych żołądka, przy zatruciu, , obecności ciała obcego w gardle, chorobach przełyku, jelit, nerek i macicy lub też podczas usuwania nie strawionych kawałków kości Wymioty mogą wystąpić także przy wstrząsie mózgu (pourazowym), nosówce, parwowirozie, u psów młodych opanowanych przez glisty. Jeśli wymioty utrzymują się dłużej niż 24h, konieczna jest wizyta w lecznicy weterynaryjnej, ponieważ mogą one doprowadzić do odwodnienia organizmu.

Zaparcia - Przyczyną zaparć może być nieprawidłowe żywienie (brak jarzyn i zbyt dużo kości). Zaparcia można spotkać też u psów chorych na żółtaczkę, przy zapaleniu otrzewnej, gorączce i chorobach przewlekłych. Jeśli zaparcia trwają dłuższy czas, należy udać się do lekarza, by zdiagnozować ich przyczynę

Brak wydalania kału - Występuje przy niedrożności jelit, obrzęku gruczołów okołoodbytniczych, obecności kamieni kałowych będących skutkiem podawania kości jako jedynego posiłku. Konieczna wizyta u lekarza

Gorączka - Jest sygnałem walki organizmu z infekcją wirusową, bakteryjną, lub ze stanem zapalnym. Do zewnętrznych objawów gorączki zaliczamy:

Osowiałość
Brak apetytu
Suchy i gorący nos (nie zawsze)

1. Normalna temperatura u psów waha się w granicach 38 - 39 stopni C.
2. Stan podgorączkowy - temperatura waha się pomiędzy 39 - 39.30 st. C.
3. Gorączka - temperatura powyżej 39.30 st. C
4. Jeśli temperatura przekroczy 41.7 st. C- stan agonalny
5. Temperatura poniżej 37.5 st. C - hipertermia, która jest szkodliwa dla organizmu i wymaga leczenia.

Mierzenie temperatury - Temperaturę mierzymy w odbycie zwierzęcia przez 3 - 5 min, przy pomocy zwykłego termometru lub elektronicznego, po uprzednim posmarowaniu ich końcówek wazeliną.

Badanie tętna - Lekko naciskamy tętnicę udową położoną po wewnętrznej stronie uda. Tętno badamy, kiedy pies jest spokojny. Tętno u psa:
- Pies: 70 - 120 uderzeń/minutę
- Szczenię: 220 uderzeń/minutę
Mierzenie oddechów - obserwujemy jak zwierzę oddycha i liczymy ilość oddechów na minutę.
Oddechy:
Pies i szczenię: 10 - 30 oddechów/minutę

Saneczkowanie - jest to oznaka wskazująca na bolesność lub świąd w okolicy odbytu przy zatwardzeniu, alergii, utkwieniu w okolicy odbytu ciała obcego, zarobaczeniu, zapaleniu gruczołów okołoodbytowych. Niezbędna jest wizyta u weterynarza, jeśli saneczkowanie nie jest sporadyczne.

Potrząsanie głową - najczęściej jest to objaw zapalenia ucha (infekcyjnego lub alergicznego), utkwienia w przewodzie słuchowym ciała obcego, przepełnienia ucha patologiczną woskowiną. Jeśli stan trwa dłużej, np. kilka dni i potrząsanie głową jest częste, należy udać się do lekarza weterynarii, aby podjąć leczenie.

Kulawizna - Mogą to być objawy wskazujące na stłuczenie, zwichnięcie, zapalenie, złamanie kości, zużycie stawu, zerwanie mięśnia lub ścięgna, niewydolność krążenia, reumatyzmem lub paraliż. Konieczna jest konsultacja weterynaryjna.

Kaszel i kichanie - mogą to być objawy przeziębienia, zapalenia krtani i gardła, podrażnienia czynnikami alergicznymi lub drażniącymi (np. spaliny), ale również utkwienia ciała obcego w części nosowo - gardłowej. Wskazana jest wizyta u lekarza.

Obrzęk i zaczerwienienie otworów nosowych - występuje najczęściej przy przewlekłym wypływie wydzieliny z nosa. W nieżycie nosa wypływ jest najpierw przejrzysty, wodnisty, następnie śluzowy, a potem przechodzi w ropny.

Duszności - występują podczas ciężkich chorób nosa, krtani, tchawicy, oskrzeli, zapalenia płuc, chorobach serca, wzdęciu żołądka i jelit, wodobrzuszu, zapaleniu macicy, nowotworach wątroby i innych narządów jamy brzusznej. Niezbędna jest jak najszybsza wizyta u lekarza.

Przykra woń z pyska - może wskazywać na obecność zaawansowanego osadu nazębnego, zepsutymi zębami, paradentozą (zapalenie przyzębia), zapalenia dziąseł. Może też być efektem złego odżywiania, nieżytu żołądka lub przełyku. Wskazane jest by udać się do weterynarza, aby podjąć leczenie.

Guzy, obrzmienia podskórne lub śródskórne - mogą być objawem wskazującym na ropnie, kaszaki bądź łagodne lub złośliwe nowotwory. Konieczna jest wizyta u weterynarza.

Drapanie się i wygryzanie mogą być spowodowane: egzemą lub alergią. Koniecznie wymaga leczenia.

Tarzanie się i wycie - jedna z poważnych oznak choroby, wymaga natychmiastowej konsultacji z lekarzem weterynarii. Może wskazywać na np. skręt jelit, ciało obce w krtani, zatrucie, nagłą infekcję i wiele innych.

Nadmierne powiększenie powłok brzusznych - może wskazywać na wzdęcie żołądka i jelit, w skręt żołądka, porażenie jelit, zapalanie otrzewnej, nadmierne wypełnienie pęcherza moczowego, ropomacicze, wodobrzusze, nowotwory jamy brzusznej. Niezbędna jest wizyta w lecznicy, ponieważ życie psa może być zagrożone.

Podciągnięcie powłok brzusznych - może wskazywać na niedożywienie, uporczywe biegunki i wymioty.

Wydzielina z worka napletkowego - jeżeli wydzielina jest ropna - może być objawem przewlekłego nieżytu błony śluzowej. Jeżeli wydzielina jest krwista - może występować w przypadku owrzodzenia lub nowotworu napletka i prącia.

Zatrzymanie wydalania moczu - może wskazywać na zapalenie cewki moczowej lub na kamienie moczowe. Zmniejszenie ilości wydalanego moczu występuje także przy chorobach serca, obfitych biegunkach, zatruciach, w ostrym i przewlekłym stanie zapalnym nerek.

Brak wrażliwości na dotyk - Występuje przy chorobach mózgu i rdzenia, zatruciu. Częściowy brak wrażliwości obserwuje się przy wypadnięciu dysku i dotyczy on partii lędźwiowej i kończyn tylnych poniżej miejsca dyskopatii.

Wypływ z narządów rodnych suki - Początkowo gęsty śluzowaty, żółtawobiały, następnie ropny, posokowaty, cuchnący jest objawem stanu zapalnego pochwy lub macicy.

Porażenia i skurcze - Porażenia wskazują na zaburzenia w układzie nerwowym. Porażenie tylnych kończyn pojawia się przy stanach zapalnych rdzenia kręgowego. Skurcze mogą być objawem nerwowej formy nosówki, padaczki lub tężyczki poporodowej suk.

Symptomy behawioralne choroby

Skamlenie - może wskazywać na: ból, niepokój, strach albo chęć zwrócenia na siebie uwagi. skamlenie może oznaczać, że w okolicy pojawiła się suka w cieczce.

Wrażliwość na dotyk - silny ból przy delikatnym dotknięciu karku i szyi może być objawem hiperestezji (nadwrażliwość), będąca często symptomem poważnej choroby. Należy udać się do weterynarza.

Brak czystości - Jeśli pies, który załatwiał swoje potrzeby na zewnątrz, i nagle zaczął się załatwiać w domu, może to wskazywać na chorobę. Czasem może to być np. lęk przed nowym dominującym psem, który pojawił się w okolicy, a wtedy nasz pies może bać się znaczyć teren poza domem.

Gryzienie - Jeżeli spokojny pies nagle zaczyna warczeć, pokazywać zęby, gryźć, to konieczne jest sprawdzenie, czy podział ról w domu jest dla psa całkowicie jasny. Bardzo ważne jest wtedy ustalenie hierarchii wartości i konsekwentne jej przestrzeganie. Czasami takie zachowanie może być efektem choroby, zwłaszcza dolegliwości aparatu ruchowego są dla psa wyjątkowo bolesne (zesztywnienie kości, artroza, reumatyzm)

Zaburzenie świadomości - może wskazywać na powstawanie chorób mózgu i opon mózgowych, wstrząsach mózgu, zatruciach podczas żółtaczki, mocznicy, znacznym upływie krwi, agonii, wadach serca.

Opracowano na podstawie
. Rolf Spangenberg - "Choroby psów"

Postępowanie z chorym psem

Podczas opieki nad chorym zwierzęciem należy przestrzegać poniższych zasad:

Odżywianie chorego zwierzaka:
Chore psy często tracą apetyt. Nie wolno ich wtedy przekarmiać, Warto w trakcie choroby podawać psu częściej i mniejsze dawki pokarmu.
W przypadku zaburzeń jelitowo - żołądkowych lub przy reakcjach uczuleniowych wskazany jest 1 - 3 dniowy post, z podawaniem czystej wody z odrobiną soli.

Jeśli jednak po upływie tego czasu choroba nie ustępuje, podajemy psu rzadki kleik:
1 - 2 łyżki płatków owsianych zalewamy 3/4 l zimnej wody i nastawiamy na małym ogniu na 10 min często mieszając.
Płyny podawane chorym zwierzętom powinny być ciepłe.

Najczęstsze diety:

Dieta wzmacniająca - po przebyciu poważnej choroby
Dieta cukrzycowa - wspomaganie leczenia insulinowego
Dieta sercowa - w chorobach serca
Dieta hypoalergiczna - przy alergiach na pokarm
Dieta nerkowa - przy niewydolności nerek
Dieta wątrobowa - przy uszkodzeniu wątroby
Dieta odchudzająca - przy otyłości lub nadwadze
Dieta osłaniająca - przy wrażliwości żołądka i jelit
Dieta dla seniorów - dla zwierząt w podeszłym wieku

Posłanie chorego psa:

Najczęściej, pomimo osłabienia pies chętnie wychodzi na spacery, biega, niektóre tylko choroby wymagają zachowania spokoju lub unieruchomienia, są to np. złamania. Wybieramy wtedy dla niego miejsce odosobnione, gdzie pies będzie miał spokój. Ale jeśli pies wykazuje chęć uczestniczenia w życiu domowym, a nie może się poruszać, to należy jego posłanie należy ulokować tam gdzie będzie on mógł obserwować otoczenie.

Spacer
Jeśli nie ma przeciwwskazań nie powinniśmy ograniczać psu codziennej dawki ruchu, Ponieważ dla psa ruch jest koniecznością, odebranie mu tej przyjemności może opóźniać jego powrót do zdrowia. Często z powodu braku ruchu dochodzi do zatwardzenia. Może wtedy pomóc olej kuchenny dodany do karmy. Jednak najlepiej zapytać o to lekarza weterynarii.

Podawanie leków: Zakraplanie do uszu:
Aby prawidłowo zaaplikować psu krople do uszu, i aby zwierzę od razu ich nie wytrzepało, należy:

Położyć psa
Małżowinę uszną należy delikatnie podciągnąć do tyłu i do góry, dzięki temu zakroplona ciecz spłynie do kanału słuchowego
Przytrzymujemy głowę psa, jednocześnie starannie i delikatnie masujemy podstawę ucha. Prawidłowo wykonany masaż sprawi naszemu psu przyjemność.

Aplikowanie preparatów do oczu:

Najlepiej zabieg ten wykonać przy pomocy drugiej osoby, która przytrzyma psa.
Bierzemy psa na kolana lub przyciągamy go blisko naszego ciała
Dłonią jednej ręki przytrzymujemy głowę psa, a kciukiem i palcem wskazującym drugiej ręki ostrożnie otwieramy powieki
Druga osoba może zaaplikować psu krople. Pipeta do zakraplania powinna się znajdować w odległości najwyżej 1 cm od oka.
Maść nakładamy bezpośrednio między gałkę oczną a powiekę.
Przy wykonywaniu zabiegu wskazana jest ostrożność.

Podawanie płynnych lekarstw:

Dłonią jednej ręki trzymamy psa za pysk, nos ku górze
Drugą ręką ściągamy torebkę policzkową psiaka do góry. W tym czasie druga osoba zakrapla pacjentowi lekarstwo lub podaje na łyżeczce.
Jeśli pies broni się przed podaniem leku, najlepiej pomasować mu grdykę, lub jeśli pies gryzie możemy na chwilę obwiązać pysk. Jeśli płyn dostanie się do tchawicy i wywoła atak kaszlu, natychmiast uwalniamy zwierzę.

Podawanie tabletek:

Pokruszone, tabletki możemy zmieszać z jedzeniem.
Tabletki niedobre w smaku, wkładamy do kawałka kiełbasy lub mięsa i zachęcamy psa zjedzenia, jeśli pies nie chce wziąć tabletek kładziemy je na powierzchni języka, jeśli się zsuną to zostaną połknięte, jeśli leki są włożone głęboko do pyska, aż do nasady języka, wtedy zwierzę odruchowo je połknie
Obserwujmy, czy zwierzę na pewno połknęło tabletki, ponieważ niektóre psy wypluwają je nawet po długim czasie

Wprowadzanie czopków:

Czopki mają substancję czynną wchłanianą szybko przez jelito oraz są łatwe w aplikacji.
Układamy psa w pozycji leżącej.
Jedna osoba trzyma psa, natomiast druga unosi jego ogon jedną ręką, a drugą wkłada czopek.
Dobrze jest natłuścić czopek przed włożeniem na koniec przyciskamy na chwilę ogon psa do odbytu i wychodzimy na krótki spacer.

W każdej sytuacji, gdy zagrożone jest życie bądź zdrowie psa, bądź, jeśli coś wzbudza nasze wątpliwości należy udać się do weterynarza, podawanie wielu leków, już po konsultacji z weterynarzem, można przeprowadzać samemu, zmniejszając stres i przyspieszając powrót do zdrowia.

Opracowano na podstawie:
Rolf Spangenberg - Choroby psów