WADY NARZĄDU WZROKU U PSÓW

Lp

Rodzaj wady wrodzonej

Objawy

Postępowanie

Rokowanie

1

Entropium powieki

(wwinięcie brzegu powieki)

Jest dziedziczą wadą powieki. Problem dotyczyć może zarówno dolnej jak i górnej powieki, a nawet obu powiek jednocześnie. Wada polegająca na wwinięciu do wewnątrz brzegu powieki. Obecność włosów w worku spojówkowym powoduje stałe drażnienie oraz przewlekły stan zapalny. Wadę tą stwierdza się u młodych psów (6-12 miesięcy).

Stosowanie leczenia zachowawczego powoduje jedynie przejściowe złagodzenie objawów.

Stwierdzona w młodym wieku wada, potrafi zaniknąć lub jeśli jest zdiagnozowana poniżej 1 roku psa, można wyleczyć ją poprzez podawanie antybiotyku i kropli. Nieleczone schorzenie prowadzi do uszkodzenia rogówki, który może powodować dalsze zmiany w głębszej strukturze oka, a w konsekwencji może prowadzić do utraty wzroku.

2

Ectropium powieki
(odwinięcie brzegu powieki)

Odwijający się brzeg powieki odsłania śluzówkę spojówki. Stan taki powoduje ciągłe narażanie spojówki oka na działanie czynników zewnętrznych w tym i zakaźnych. Przez nie chronione powieką oko dostają się do niego bakterie i zanieczyszczenia.

Problem ten sprawia, że oko nie jest odpowiednio nawilżane, co powoduje infekcje, a następnie może wpłynąć na jakość widzenia. Skutkiem tego może być światłowstręt i kurczowe zamykanie powiek. Może też doprowadzić do stanu zapalnego spojówki i rogówki.

Podobnie jak w przypadku entropii, stosuje się zarówno leki działające miejscowo lub korekcję powieki

3

Podwójne rzęsy
(districhiasis)

Obecność podwójnego rzędu rzęs na brzegu powiekowym powoduje ciągłe drażnienie rogówki i spojówki oka, powoduje to nadmierne łzawienie i stany zapalnie oka. Początkowo obserwowany łzotok, światłowstręt, pocieranie łapą oczu zaczyna przechodzić w mętnienie rogówki, ropny wyciek oraz obrzęk z silną bolesnością. Mamy wtedy do czynienia z ogólnym zapaleniem gałki ocznej kończącym się przeważnie utratą wzroku.

W przypadku trzech wymienionych wad leczenie zachowawcze daje niestety przejściową poprawę.

Jedynym skutecznym leczeniem jest zabieg operacyjny

4

Postępujący zanik

siatkówki oka
(PRA)

Jest dziedzicznym zwyrodnieniem siatkówki. PRA definiuje szereg wrodzonych wad siatkówki. Schorzenie to polega na degeneracji fotoreceptorów znajdujących się w siatkówce oka (zamienia ona dochodzące z zewnątrz bodźce świetlne na impulsy mózgowe, docierające do mózgu za pomocą nerwu wzrokowego).
Degeneracja fotoreceptorów centralnej części siatkówki (CPRA) nazywana jest dystrofią pigmentowanego nabłonka siatkówki (RPED). Powoduje ona uszkodzenie komórek, nie mogących rozkładać zużytych części, ani też produkować nowych

Zwyrodnienie to prowadzi do pogorszenia wzroku. Zanik widzenia u psa jest stopniowy i trwa latami. Pies traci możliwość widzenia centralnego, pozostaje mu tylko widzenie peryferyjne, może więc nie zauważać przedmiotów stojących nieruchomo, natomiast nie ma problemu z zarejestrowaniem ruchu. Jest to schorzenie nieuleczalne.

Schorzenie prowadzące nieuchronnie do utraty wzroku. Objawy towarzyszące są nietypowymi i trudno jest bez badań szczegółowych postawić rozpoznanie określające przyczynę postępującej ślepoty Rokowanie w tej chorobie oka jest złe, a możliwości przeciwdziałania bardzo ograniczone

5

Jaskra
(glaucoma)

Ze względu na genezę, wyróżniamy dwa rodzaje jaskry pierwotną i wtórną. Do jaskry pierwotnej dochodzi przy wrodzonej dysplazji (zaburzenie rozwojowe) struktury kąta tęczówkowo- rogówkowego. Do jaskry wtórnej dochodzi najczęściej w wyniku zmian anatomicznych, powstałych w gałce ocznej po przebyciu jaskry pierwotnej.

Objawami są: ból(łzawienie, kurcz powiek), obrzęk rogówki, rozszerzenie źrenicy, utrata zdolności widzenia.

W przypadku podejrzenia jaskry wykonywane jest pełne badania okulistyczne oraz dokonuje się pomiaru ciśnienia śródocznego. W przypadku jaskry stosuje się zarówno leczenie farmakologiczne jak i techniki operacyjne.

6

Zaćma
(cataracta)

Zaćma jest dziedziczną chorobą soczewki oka prowadzącą najczęściej do utraty wzroku. Jej przyczyny mogą być wrodzone lub nabyte. Oznacza ona zmętnienie soczewki, które powoduje, że jest ona częściowo lub całkowicie nieprzezierna i nie przepuszcza promieni świetlnych w głąb gałki ocznej. Najczęściej związane są one z nieprawidłowościami w przemianie materii, urazami lub wiekiem psa. Jest to choroba przewlekła, rozwijającą się latami a jej dokładne przyczyny nadal nie są znane, mimo wieloletnich badań. Pierwsze objawy choroby mogą pojawić się między 1 a 7 rokiem życia i dotyczyć jednego lub obu oczu. Początkowo jest to punktowe, pojedyncze zmętnienie, zwykle w środkowym polu tylnej części soczewki, które widoczne jest jedynie w badaniu okulistycznym. W tym okresie pies nie ma żadnych problemów z widzeniem i zachowuje się zupełnie normalnie.
U większości psów rozwój choroby zatrzyma się na tym etapie, jednak u niektórych pojawiają się kolejne zmętniałe punkty, aż z czasem dojdzie do zmętnienia całej soczewki i całkowitej ślepoty. Łatwo wtedy zauważyć zmieniony wygląd oka, w którym widać mleczno-białą soczewkę a niekiedy także silnie rozszerzenie źrenicy (patrz zdjęcie).

Niestety zaćma ma charakter rozwojowy tj. nie cofa się. Jedną z metod w leczeniu jest zabieg usunięcia zmętniałej soczewki.

7

Dystrofia pigmentowanego nabłonka siatkówki (RPED)

Jedną z wielu istotnych funkcji RPE jest niszczenie zużytych zewnętrznych segmentów fotoreceptora .Fotoreceptory zawierają barwnik wzrokowy, w obrębie którego zachodzi proces fototransdukcji.

Chorobę można wykryć badaniem okulistycznym u psów powyżej 12-ego miesiąca życia, ale najczęściej badane są psy 18-sto miesięczne.
Wykrywalne, wrodzone predyspozycje lub wczesne ujawnienie się zaburzeń pozwalają na eliminację chorego psa z hodowli

Psy dotknięte tym schorzeniem tracą zdolność widzenia centralnego, zachowując peryferyjne pole widzenia. Istnieje jednak wiele czynników wpływających na przebieg i stopień uszkodzenia. Badania dowodzą, że cierpiące na tę chorobę psy wykazują hiperwitaminozę E, pomimo prawidłowej podaży tej witaminy w diecie. Z tego punktu widzenia można by przypuszczać, iż RPED może być po prostu ocznym objawem wrodzonej anomalii mechanizmu metabolizowania tokoferolu (wit. E).

8

Zespół suchego oka
(Keratoconjunctivtis sicca)

Zespół suchego oka polega na niedostatecznym wydzielaniu łez, lub na nadmiernym ich wyparowywaniem. Pozbawiona nabłonka rogówka i spojówka stanowi szeroko otwarte wrota do wnikania różnych mikroorganizmów i rozwoju zakażeń.

Suche zapalenie spojówek i rogówki spowodowane niedoborem łez ma u psa tło autoimmunologiczne. Układ odpornościowy w tym przypadku rozpoznaje własne komórki wydzielnicze gruczołów łzowych jako obce i zaczyna je niszczyć. W wyniku tego procesu dochodzi do spadku produkcji łez.

Leczenie suchego zapalenia spojówek i rogówki ma na celu zmniejszenie dyskomfortu, utrzymanie gładkiej powierzchni optycznej oraz zapobieganie uszkodzeniom rogówki. Przede wszystkim należy leczyć schorzenia podstawowe tj. niedoczynność tarczycy, cukrzycę, nadczynność przytarczyc. Leczenie "suchego oka" polega na stosowaniu jednocześnie kilku środków medycznych; są to preparaty zastępujące łzy oraz leki stymulujące ich produkcję. W przypadku, gdy leczenie farmakologiczne nie przynosi pożądanych efektów, stosuje się zabieg chirurgiczny.

9

Nieprawidłowy wzrost rzęs
(trichiasis)

Polega na podwinięciu rzęs do wnętrza oka. Rosnące rzęsy drażnią rogówkę i spojówkę, powodując ich stan zapalny.

Zabieg operacyjny